POZNAJ GRZYBY - UNIKNIESZ ZATRUCIA
W dniach 19-20 września 2017 r. pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Czarnkowie zorganizowali "grzybobranie", na które zostały zaproszone dzieci z okolicznych przedszkoli i młodszych klas szkół podstawowych.
Któż z nas nie lubi patrzeć na bogactwo ksztaÅ‚tów i kolorów grzybów, w które obfitujÄ… jesienne lasy, dlatego w myÅ›l słów znanej piosenki Kabaretu Starszych Panów udaliÅ›my siÄ™ czym prÄ™dzej "Na grzyby - w aromatów peÅ‚en las". Kanie, koźlarze, borowiki, maÅ›laki, ale także trujÄ…ce lub niejadalne grzyby jak muchomor sromotnikowy czy krowiak podwiniÄ™ty można byÅ‚o zobaczyć z bliska na wystawie edukacyjnej zorganizowanej w murach czarnkowskiego "Sanepidu". FormÄ… jak najlepszego dotarcia do tej grupy wiekowej byÅ‚o stworzenie maty z elementami runa leÅ›nego, na której rozlokowano poszczególne gatunki grzybów, dokÅ‚adnie oznaczone tabliczkÄ… ze zdjÄ™ciem i nazwÄ…. Na wystawie zaprezentowano grzyby Å›wieże oraz ich atrapy. Prezentacja objęła okoÅ‚o 30 gatunków. WystawÄ™ wzbogacono licznymi planszami edukacyjnymi, które ilustrowaÅ‚y różnice miÄ™dzy poszczególnymi gatunkami grzybów oraz przedstawiaÅ‚y zasady prawidÅ‚owego zbierania. W czasie spotkania Donata Madaj, grzyboznawca z Sekcji Higieny Å»ywnoÅ›ci, Å»ywienia i Przedmiotów Użytku, przedstawiÅ‚a różne rodzaje grzybów, informowaÅ‚a o ich budowie, cechach identyfikujÄ…cych najważniejsze grzyby jadalne i podobne, czÄ™sto z nimi mylone trujÄ…ce odpowiedniki, przedstawiÅ‚a również zasady zbierania grzybów, ich znaczenie w ekosystemie, a także uczyÅ‚a zwiedzajÄ…cych, jak rozpoznawać poszczególne gatunki grzybów. NajmÅ‚odsi chÄ™tnie uczestniczyli w tematycznych zgadywankach sÅ‚ownych oraz dokonywali podziaÅ‚u grzybów na jadalne i niejadalne poprzez umieszczenie danego obrazka we wÅ‚aÅ›ciwym koszyku. Przedstawiciel PSSE w Czarnkowie poinformowaÅ‚ również o tym, że wiek, kiedy dziecko może zacząć jeść grzyby, okreÅ›lamy na 7-10 lat, kiedy ukÅ‚ad trawienny jest już w peÅ‚ni rozwiniÄ™ty. Z wystawÄ… miaÅ‚y okazjÄ™ zapoznać siÄ™ głównie dzieci, jednakże z porad mogÄ… skorzystać również osoby dorosÅ‚e. Grzyboznawca Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Czarnkowie udziela konsultacji od poniedziaÅ‚ku do piÄ…tku w godzinach od 7:30 do 9:30. Porady sÄ… darmowe. Do tej pory kilkoro mieszkaÅ„ców naszego powiatu zaczerpnęło informacji na temat grzybów, które zebrali. W sam dzieÅ„ wystawy dwoje z nich miaÅ‚o dodatkowÄ… możliwość naocznego zapoznania siÄ™ z grzybami i upewnienia, czy gatunek, który przynieÅ›li należy do odmiany jadalnej czy też nie. Należy pamiÄ™tać, żeÂ
zatrucia bardzo często dotyczą tzw. doświadczonych grzybiarzy, których gubi rutyna, niestety ich ofiarą padają również najmłodsi. Mimo powtarzanych ostrzeżeń, każdego roku dochodzi do ciężkich zatruć grzybami. Ich przyczyną nie muszą być wcale śmiertelnie niebezpieczne muchomory np. sromotnikowy, bo niemal każda rodzina grzybów ma swoich trujących przedstawicieli. Cykl wystaw grzybowych prowadzony jest w naszej stacji niemal corocznie od 2010 r., a jego celem jest zainteresowanie mieszkańców naszego powiatu tematyką bezpiecznego grzybobrania.
Warto zapamiętać kilka zasad "dobrego grzybobrania": zbierajmy tylko gatunki dobrze nam znane, ze ściółki wyjmujmy całe owocniki, zwracając również uwagę na trzon, który zawiera ważne charakterystyczne cechy umożliwiające odróżnienie gatunków trujących od jadalnych. Nie zbierajmy małych grzybów, u których nie wykształciły się jeszcze cechy danego gatunku. Pamiętajmy, że większość grzybów trujących to grzyby blaszkowe, a muchomory mają blaszki białe. Nie zbierajmy olszówek i innych grzybów szkodliwych dla zdrowia, powodujących zaburzenia żołądkowo - jelitowe, zbierajmy grzyby do przewiewnych koszy lub łubianek, nigdy do plastikowych woreczków, gdyż ulegają zaparzeniu, w wyniku czego powstają w nich substancje trujące. Nie przechowujmy potraw z grzybów dłużej niż jeden dzień - nawet w lodówce, pamiętając, że ulegają szybkiemu zepsuciu i powstają w nich substancje trujące.
Celina Mikołajewska
Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Czarnkowie