ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z OTYŁOŚCIĄ


W związku ze Światowym Dniem Walki z Otyłością, który jest obchodzony 24 października, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Czarnkowie pragnie zwrócić Państwa uwagę na problem nadwagi i otyłości u Polaków oraz ich związek z chorobami przewlekłymi.

Słysząc słowo epidemia, odruchowo wzdrygamy się na samą myśl o niej, zdając sobie sprawę z możliwych konsekwencji. Obecnie najczęściej kojarzy nam się z ostrą chorobą zakaźną - grypą. Okazuje się jednak, że wśród naszego społeczeństwa kryje się równie niebezpieczne zjawisko, mające ogromny wpływ na nasze zdrowie i niosące ze sobą bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, a mianowicie epidemia społeczna jaką jest OTYŁOŚĆ. Widzimy ten problem w naszych rodzinach, wśród znajomych, widzimy go także na ulicach, stykamy się z osobami otyłymi, ale jeszcze nie do końca oceniamy to, jako zagrożenie. Musimy wiedzieć, że to nie tylko zbędne kilogramy, ale groźna choroba cywilizacyjna związana z zaburzeniem metabolizmu. Jakie są statystyki? Z badań Instytutu Żywności i Żywienia wynika, że już ponad 22 proc. uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w Polsce ma nadmierną masę ciała (nadwagę lub otyłość), czyli obecnie jest to co piąte dziecko w wieku szkolnym. Z dorosłą populacją Polaków jest jeszcze gorzej. Szacuje się, że już 64 proc. mężczyzn w naszym kraju ma nadmierną masę ciała. W przypadku kobiet odsetek ten sięga już 49 proc. Niestety, na tym nie koniec. Według opublikowanych niedawno prognoz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) epidemia otyłości będzie w najbliższych dekadach narastać w całej Europie, w tym także w Polsce.

Dlaczego nasze myślenie sprowadza się tylko do tego, że boimy się dodatkowych kilogramów? Traktujmy nadwagę i otyłość jako dodatkowy plecak oraz pamiętajmy, że jego zawartość nie jest obojętna dla organizmu i oddziałuje w niekorzystny sposób na nasze organy wewnętrzne. Wśród konsekwencji tej choroby można wymienić: choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze, zawał, udar, miażdżyca), cukrzyca typu 2, nowotwory złośliwe (rak jelita grubego, przełyku, żołądka), kamica żółciowa, choroby płuc (astma, zatorowość płucna), zmiany zwyrodnieniowe układu kostno-stawowego czy nocny bezdech.

Gdzie szukać przyczyn? Ogarnął nas amerykański styl szybkiego jedzenia, ciągłego pośpiechu, trwamy w wygodzie oferowanej przez rynek spożywczy wprowadzający produkty wysoko przetworzone, pozornie "dobrej jakości". Jak z tego wybrnąć? Wymaga to zmian, niekoniecznie od razu drastycznych, można zrobić to stopniowo, ważne aby konsekwentnie.

Co prawda zasady i normy zdrowego odżywiania zmieniają się wraz z rozwojem nauki o funkcjonowaniu naszego organizmu. Ale musimy pamiętać, że wypracowane wcześniej wytyczne nie zmieniają się w drastyczny sposób. Podstawa została określona w tzw. Piramidzie Żywienia prezentującej idee zdrowego żywienia. Zacznijmy w codziennym życiu stosować zasadę 5 posiłków dziennie z przerwami nie przekraczającymi 3-4 godzin, a ze względu na zmniejszony metabolizm w nocy pamiętajmy, aby kolację zjeść na 2-3 godz. przed snem. Natomiast po długiej przerwie nocnej potrzebujemy dużego zastrzyku energii pod postacią śniadania spożytego nie później niż godzinę od wstania. Warzywa i owoce powinny stanowić co najmniej połowę tego co jemy, ważna jest proporcja 3/4 warzywa, 1/4 owoce. W przypadku pozostałych środków spożywczych ważne jest, abyśmy sięgali po produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste; codziennie spożywali 2 szklanki mleka (zamiennie jogurt, kefir); ograniczali spożycie mięsa (zwłaszcza czerwonego oraz przetworzonych produktów mięsnych do 0,5 kg/tygodniowo); jedli ryby, nasiona roślin strączkowych i jaja; ograniczali spożycie tłuszczów zwierzęcych na rzecz olejów roślinnych; unikali spożycia cukru i słodyczy - zastępując je owocami i orzechami; nie dosalali potraw, kupowali produkty z ograniczoną ilością soli, używali ziół. Ważne jest również to, aby przyjmować ok. 2 litrów płynów w ciągu dnia. A co leży u całkowitej podstawy? Nie miejmy wątpliwości co do tego, że aktywność fizyczna ma kluczowe znaczenie w utrzymaniu naszego organizmu w zdrowiu i dobrej formie. Określona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) racjonalna i systematyczna aktywność fizyczna: w przypadku dzieci - to przynajmniej 60 minut dziennie, w wieku między 18 a 65 rokiem życia celem zalecanym jest praktykowanie umiarkowanej aktywności fizycznej przez przynajmniej 30 minut 5 dni w tygodniu lub przykładowo bardzo intensywnej aktywności fizycznej przez przynajmniej 20 minut 3 dni w tygodniu. Powinniśmy również zminimalizować do maksymalnie 2 godzin dziennie czas spędzany w pozycji siedzącej (przed ekranem TV, komputerem itp.).

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Czarnkowie zachęca do podejmowania własnych, małych "inicjatyw" na rzecz zdrowia swojego i swoich najbliższych. Dzieci i młodzież naszego powiatu uczestniczą w programach edukacyjnych m.in. "Bądźmy zdrowi - wiemy, wiec działamy", "Trzymaj Formę", realizowanych przez organ Inspekcji Sanitarnej w Czarnkowie, które poruszają zagadnienia zbilansowanej diety oraz aktywności fizycznej jako czynników warunkujących zdrowie. Pamiętajmy, że pojęcia "jakość życia" i "zdrowie" mają wiele cech wspólnych. Jakość życia na pewno jest ważnym pomiarem zdrowia, więc jeżeli już mamy w coś inwestować, to bądźmy to my sami.

Więcej informacji zamieszczono na stronie internetowej www.psse-czarnkow.pl.
Celina Mikołajewska
Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Czarnkowie

Redakcja Czarnkow.INFO: 64-700 Czarnków, os. Parkowe 21/37, tel/fax 600 545 261, czarnkow.info@onet.pl
© Marcin Małecki Jacek Dutkiewicz 2004-2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.