PAMIĘCI POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH
15 sierpnia bieżącego roku przedstawiciele władz samorządowych miasta i powiatu oraz Honorowego Komitetu Obchodów 100 - lecia Powstania Wielkopolskiego w powiecie czarnkowsko - trzcianeckim uroczyście wmurowali akt erekcyjny pod budowę pomnika, który stanie na pl. Wolności podczas styczniowych obchodów rocznicy.
Po wybuchu Powstania Wielkopolskiego, Polacy przejęli władzę w Czarnkowie 5 stycznia 1919 roku. Trzy dni później powstańcy z Czarnkowa wyruszyli na pomoc zagrożonej Chodzieży, co wykorzystali Niemcy i weszli do miasta, a na ulicach Czarnkowa rozgorzały zacięte walki. Oddział podporucznika Tadeusz Łaksińskiego, a potem również kompania lubaska i główne siły pospiesznie odwołane spod Chodzieży, odparły natarcie wroga. Czarnków pozostał w rękach polskich, choć Niemcy atakowali jeszcze tereny na północ od miasta, m. in. Romanowo i Mirosław. -
Między innymi o tych wydarzeniach opowiada film pt. "Powstanie Wielkopolskie. Czarnków odzyskany", wyprodukowany przez TV Asta, który znakomicie wpisuje się w obchody setnej rocznicy, które przygotowujemy - mówi Tadeusz Teterus, starosta czarnkowsko - trzcianecki.
W maju 1938 roku, na dzisiejszym pl. Wolności w Czarnkowie, stanął pomnik poświęcony pamięci Powstańców Wielkopolskich. Jednym z inicjatorów jego budowy był ks. Mikołaj Swinarski, jedna z najbardziej znanych postaci tamtego okresu w historii Czarnkowa, obok oczywiście ppłk. Orłowskiego, Włodzimierza Raczyńskiego, czy Stanisława Grupińskiego. -
Ten pomnik niestety nie przetrwał, został zniszczony przez hitlerowców w 1939 roku. Po wojnie, przez długie lata, dzisiejszy pl. Wolności kojarzył się wszystkim z górującym nad tym miejscem pomnikiem czołgiem. Dopiero kiedy odrodził się samorząd, mogliśmy podjąć starania, które owocują, m. in. tą uroczystością - mówi Franciszek Strugała, burmistrz Czarnkowa.
Pod aktem erekcyjnym pomnika, który stanie w tym samym miejscu, gdzie zbudowano monument w 1938 roku, podpisali się Franciszek Strugała - burmistrz Czarnkowa, Tadeusz Teterus - starosta czarnkowsko - trzcianecki, ks. dziekan Krzysztof Sobkowiak - proboszcz parafii pw. św. Marii Magdaleny w Czarnkowie, Piotr Szlanga - prezes Towarzystwa Miłośników Historii Miasta Czarnkowa oraz Tadeusz Stachowski - prezes czarnkowskiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918 - 1919. -
Kultywowanie pamięci o bohaterach tamtych dni, o historii naszej małej Ojczyzny, to nasz obowiązek. Pamiętam takie słowa, napisane przez Cypriana Kamila Norwida: "Ojczyzna to Ziemia i groby, a narody tracące pamięć, tracą życie". Nie wolno nam zapomnieć o tamtych wydarzeniach, o jedynym zwycięskim powstaniu narodowo wyzwoleńczym, a bohaterom tamtych czasów jesteśmy po prostu winni wdzięczność i pamięć, bo gdyby nie oni, nie żylibyśmy w wolnym i niepodległym kraju - mówi Tadeusz Teterus, starosta czarnkowsko - trzcianecki.
Akt erekcyjny został umieszczony w specjalnej kapsule, a wraz z nim kopia aktu erekcyjnego pomnika z 1938 roku. Oryginał tego dokumentu, również podczas środowej uroczystości, trafił do Muzeum Ziemi Czarnkowskiej. -
Od wielu lat, ja i moja rodzina, jesteśmy w posiadaniu tego szczególnego dokumentu. Uważam, że najlepszym miejscem dla niego będzie muzeum, a teraz jest szczególna okazja, ku temu, by go przekazać. Znó będziemy mieli w Czarnkowie pomnik Powstania Wielkopolskiego - mówi Waldemar Pawłowski, radny Rady Powiatu Czarnkowsko - Trzcianeckiego.
Środowa uroczystość na pl. Wolności w Czarnkowie to pierwszy akt obchodów 100 - lecia Powstania Wielkopolskiego. 6 stycznia 2019 roku odprawiona zostanie uroczysta msza św. w kościele pw. św. Marii Magdaleny w Czarnkowie, a następnie złożone zostaną kwiaty pod pomnikiem powstańców na cmentarzu parafialnym. 7 stycznia w Miejskim Centrum Kultury w Czarnkowie odbędzie się konferencja poświęcona Powstaniu Wielkopolskiemu, podczas której będziemy promować album pt. "Oni dla nas, my dla Nich. W setną rocznicę Powstania Wielkopolskiego 1918 - 1919", a także będzie można zobaczyć film pt. "Powstanie Wielkopolskie. Czarnków odzyskany". Natomiast 8 stycznia zapraszamy na pl. Wolności w Czarnkowie, na odsłonięcie pomnika połączone z rekonstrukcją walk powstańczych o Czarnków.
Piotr Urbaniak
Starostwo Powiatowe w Czarnkowie