WADA ISTOTNA


Szukamy nowości, promocji, sprawdzamy opisy i zdjęcia produktów, a także atrakcyjne warunki dostawy, zwrotów i ostatecznie kupujemy. Moment dodania produktu do koszyka sprawia, że już się cieszymy. Otrzymujemy nasz produkt i jest taki, jak sobie wymarzyliśmy. Jednak po miesiącu, po pół roku okazuje się, że ujawniła się w nim wada - czy możemy wtedy odstąpić od umowy? Takie pytania często pojawiają się rozmowach, gdzie konsumenci szczegółowo opowiadają z jakim problemami się mierzą. Przykład pani Anny: "Kupiłam robot wielofunkcyjny. Był sprawny do czasu. Pierwsza zgłoszona reklamacja z rękojmi i dokonano naprawy. Teraz zaczął szwankować potencjometr w urządzeniu - jest to jedyny fizyczny regulator do obsługi obrotów silnika i czasu działania urządzenia. Jego wadą jest to, że przeskakuje z wartości 3 na 8 zwiększając obroty, nie można ustawić czasu pracy. Jako, że produkt był naprawiany, chciałam skorzystać z możliwości odstąpienia od umowy. Czy taką wadę można uznać za istotną?". Inny przykład, tym razem pani Katarzyny: "Kupiłam pralko - suszarkę. Po dwóch miesiącach użytkowania pojawił się problem, gdyż odzież wyjęta po suszeniu jest nadal mokra, a ostatnio nawet pralka samoczynnie nabrała wodę do bębna, co spowodowało zalanie mieszkania. Zgłosiłam reklamację z rękojmi u sprzedawcy i odstąpiłam od umowy, żądając zwrotu pieniędzy, gdyż towar posiada wadę istotną. Sprzedawca jednak poinformował mnie, że odmawia wskazując, że koszty odstąpienia są znaczące i moje żądanie jest niezasadne."

Należy wyjaśnić, że konsumenci, składając reklamację na podstawie rękojmi (dowód zakupu, paragon, faktura), mają prawo żądać od sprzedawcy m.in. naprawiania wady, wymiany towaru na nowy, obniżenia ceny lub odstąpić od umowy ze wzajemnym zwrotem świadczeń, o ile wada jest istotna. Wybór żądania należy do konsumenta. Jednak, sprzedawca może w granicach prawa nie uznać jego wyboru i zaproponować inny sposób rozpatrzenia reklamacji. Sekwencja zdarzeń ma duże znaczenie i zależy od indywidualnych okoliczności faktycznych, np. od tego, czy towar był wcześniej reklamowany, od charakteru wady czy łatwości i szybkości naprawy lub wymiany towaru. W opisywanym przypadku Pani Anny towar z wadą już wcześniej był naprawiany, zatem konsumentka ma prawo odstąpić od umowy, jeżeli wada jest istotna. Zdaniem rzecznika, jeżeli ta konkretna usterka potencjometru w robocie wielofunkcyjnym uniemożliwia bądź znacząco utrudnia korzystanie z produktu, powinna być uznana za wadę istotną i sprzedawca powinien zwrócić pieniądze. W przypadku Pani Katarzyny będzie sytuacja nieco inna, gdyż reklamację konsumentka składała po raz pierwszy. Jeżeli jest to pierwsza reklamacja, to sprzedawca może nie zgodzić się z roszczeniami konsumentki oraz zaproponować wymianę towaru na nowy lub usunąć wadę pod warunkiem, że uczyni to niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla konsumentki. Sprzedawca nie ma prawa jednak dokonywać takiego wyboru bez powiadomienia konsumenta o tym fakcie. Mamy zatem prawo do zmiany zaproponowanego przez niego sposobu doprowadzenia towaru do stanu zgodności z umową. Zamiast wymiany możemy żądać naprawy, a zamiast naprawy - wymiany. Należy pamiętać również, że nie będziemy mogli dokonać zmiany wyboru wskazanego przez sprzedawcę, jeżeli wybrana przez nas forma usunięcia wady poprzez naprawę czy wymianę jest niemożliwa do zrealizowania przez sprzedawcę lub wymagałaby nadmiernych kosztów w porównaniu z wyborem zaproponowanym przez sprzedawcę. Zatem prawo do odstąpienia od umowy w ramach pierwszej reklamacji jest ograniczone. Zdaniem rzecznika opisywane przez panią Katarzynę "koszty odstąpienia" nie mają tutaj nic do rzeczy. Wada wygląda na istotną, sprzedawca w ramach rękojmi winien rzecz niezwłocznie wymienić lub naprawić. Jeśli tego nie zrobił, odstąpienie od umowy staje się skuteczne.

Niestety w przepisach nie znajdziemy definicji wady istotnej. Podpowiedzi, wskazówki możemy szukać w poglądach prawnych, jak i w orzecznictwie. Najogólniej stwierdzić można, że wada istotna albo uniemożliwia, bądź znacząco utrudnia korzystanie z rzeczy w sposób zgodny z jej przeznaczeniem.

Zatem, jeżeli spotkamy się z utrudnionym kontaktem ze sprzedawcą lub nie będziemy wiedzieli, jakie mamy prawa, zawsze można uzyskać bezpłatną pomoc w biurze u Powiatowego Rzecznika Konsumentów.
Miłosz Niedźwiecki
Powiatowy Rzecznik Konsumentów
tel. 660 753 160, e-mail: prk@pct.powiat.pl

Redakcja Czarnkow.INFO: 64-700 Czarnków, os. Parkowe 21/37, tel/fax 600 545 261, czarnkow.info@onet.pl
© Marcin MaÅ‚ecki Jacek Dutkiewicz 2004-2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.