NOWY ROK SZKOLNY
Rozpoczęliśmy rok szkolny z wielką nadzieją, że żadna nauka zdalna nie będzie nam przeszkadzała w kształceniu naszych dzieci i naszej młodzieży w szkołach. Jest to też pierwszy rok szkolny, który rozpoczyna się w czasie trwania wojny na Ukrainie. Powrót uczniów do szkół w tak trudnych okolicznościach to duże wyzwanie dla systemów edukacji na całym świecie. W klasach pierwszych szkół ponadpodstawowych naukę rozpoczęła rekordowa liczba uczniów - to za sprawą podwójnego rocznika. Jednym słowem nowy rok szkolny to wyzwania dla dyrektorów, nauczycieli i uczniów.
Okres edukacji zdalnej mamy już za sobą. Od 1 września br. wszyscy wrócili do pracy w systemie stacjonarnym. Jednakże, jak to wszystko będzie funkcjonowało, okaże się po pierwszych tygodniach zajęć. Ewentualny powrót do nauczania zdalnego zależeć będzie już nie tylko od rozwoju epidemii, ale również od tego, czy w dobie tak ogromnego kryzysu gospodarczego uda się zapewnić ciepło i światło w szkołach.
Powiat, jako organ prowadzący, zorganizował 29 sierpnia br. naradę z dyrektorami podległych szkół i placówek oświatowych, podczas której szczegółowo omówiono kierunki polityki oświatowej powiatu, plany budżetowe oraz bieżące sprawy związane z organizacją roku szkolnego 2022/2023. Przed samorządem i dyrektorami szkół stoi ogromne wyzwanie, z którym muszą się zmierzyć. Jak informuje starosta Feliks Łaszcz -
To będzie wyjątkowy, ale i trudny rok szkolny. W klasach pierwszych szkół ponadpodstawowych naukę rozpoczęła rekordowa liczba uczniów - to za sprawą podwójnego rocznika. Wśród uczniów krążyły nawet pogłoski, że trzeba będzie rozłożyć plan zajęć tak, że niektóre lekcje będą odbywać się w weekend. Uspokajam, że to plotka.
Problemy kadrowe
Jak przekazał na naradzie naczelnik Wydziału Edukacji Ryszard Jabłonowski -
Szkoły borykają się z problemem braku kadry, który uwypuklił się przede wszystkim w związku ze zwiększonym naborem. Ponadto wielu nauczycieli podjęło się pracy w zwiększonym wymiarze, przejmując godziny kolegów, którzy odeszli ze szkół lub korzystają z urlopów dla poratowania zdrowia. To rodzi niepokój, bo oznacza często pracę ponad siły, frustrujące przejazdy z placówki do placówki oraz kłopoty z wywiązaniem się z przyjętych na siebie zadań. Bardzo niepokojąco wygląda zjawisko korzystania przez nauczycieli z urlopów dla poratowania zdrowia. -
W bieżącym roku szkolnym mamy ich aż 14. Szacunkowy koszt wyniesie około 775 500 zł. W latach poprzednich było ich znacznie mniej. W roku szkolnym 2021/2022 skorzystało z tego uprawnienia 8 nauczycieli, a rok wcześniej urlopów tych było 6. Patrząc rok do roku, koszty tych świadczeń wzrastają w porównaniu do poprzedniego roku o około 60%. Dodatkowo na miejsce tych osób trzeba znaleźć kolejnych nauczycieli, którzy wejdą w ich obowiązki -dodaje naczelnik.
Nabór do szkół ponadpodstawowych
Nabór do wszystkich szkół ponadpodstawowych funkcjonujących w powiecie czarnkowsko - trzcianeckim na dzień 1 września 2022 r. zamknął się liczbą 1549 uczniów, którzy będą kształceni w 62 oddziałach. Jest on wyższy od liczby absolwentów kończących szkoły podstawowe w naszym powiecie aż o około 155 osób, gdyż szkoły te miało ukończyć w roku szkolnym 2021/2022 1394 absolwentów. -
Zatem nie będzie błędnym stwierdzenie, że 100% absolwentów szkół podstawowych z naszego powiatu znalazło miejsce w szkołach ponadpodstawowych funkcjonujących w naszym powiecie - dodaje Ryszard Jabłonowski. W powiecie funkcjonuje 12 szkół ponadpodstawowych i szkoła specjalna, w tym 8 prowadzonych jest przez Powiat Czarnkowsko - Trzcianecki (LO Czarnków, LO Trzcianka, ZS Czarnków, ZS Trzcianka, ZS Technicznych Trzcianka, ZS Krzyż Wlkp., MOS Biała, ZSS Gębice). Przyjęto do nich 1108 uczniów do 45 oddziałów. Ta kumulacja spowodowała, że, dla przykładu, tylko w jednym czarnkowskim liceum powstało aż sześć klas pierwszych, a średnia liczba uczniów w oddziałach licealnych i technikach wynosi 28 osób. Do szkół prowadzonych przez inne podmioty trafiło 441 uczniów do 17 oddziałów. Szkoły te to: placówki prowadzone przez Edukację Lubasz, Prywatny ZS w Czarnkowie, ZSL w Goraju, ZS w Wieleniu oraz ZSO w Krzyżu Wlkp. We wszystkich szkołach ponadpodstawowych dla młodzieży funkcjonujących w powiecie na dzień 1 września 2022 r. kształci się 4289 uczniów w 194 oddziałach, w tym w szkołach prowadzonych przez Powiat edukację pobiera 2989 uczniów w 137 oddziałach. Dodatkowo w szkolnictwie dla dorosłych w Zespole Szkół im. J. Nojego w Czarnkowie kształci się 180 dorosłych słuchaczy, w tym: w liceum ogólnokształcącym - 74 w 3 oddziałach, w szkole policealnej - 20 słuchaczy, natomiast na kwalifikacyjnych kursach zawodowych - 86 słuchaczy w 4 grupach dydaktycznych.
Egzamin maturalny
W szkołach ponadpodstawowych prowadzonych przez Powiat do matury w miesiącu maju podeszło 324 absolwentów, z których zdało 249. Matury nie zdało 75 osób, z tego prawo do poprawki uzyskało 55 osób. Czyli matury bez prawa do poprawki nie zdało 20 osób. Zdawalność matur wyniosła 76,9% i była porównywalna do zdawalności w kraju i w województwie, która wyniosła odpowiednio 76,6% i 76,95%. Odmiennie kształtuje się ona w typach szkół. Zdawalność matur w powiatowych liceach ogólnokształcących była na znakomitym, bardzo wysokim poziomie i wyniosła 92,7%. Maturę zdało 140 absolwentów liceów ze 151 podchodzących. Nie zdało jej 11 osób w tym z prawem do poprawki w sierpniu 10 osób. Była ona wyższa do średniej krajowej i wojewódzkiej wynoszącej odpowiednio 84,0% i 82,9%. W przypadku technikum do matury podeszło 173 absolwentów, z których zdało 109, nie zdało 64, w tym z prawem do poprawki 45 osób. Procent zdawalności wyniósł 63,0% i był niższy od wyników krajowych i wojewódzkich odpowiednio o 6,2% i 8,0%, a te wyniosły w kraju 69,2%, w województwie 71,0%. -
Ostateczne wyniki matur i naboru zostaną przedstawione na sesji rady powiatu w październikowym raporcie z realizacji zadań oświatowych za rok szkolny 2021/2022, po wynikach z egzaminów poprawkowych. Analiza będzie wcześniej zaprezentowana zarządowi powiatu - mówi Ryszard Jabłonowski.
Niepewność i pesymizm
Z nowych przepisów prawa wynika chociażby to, że każdy nauczyciel zatrudniony na pełnym etacie będzie musiał przeznaczyć jedną godzinę tygodniowo na konsultacje dla uczniów, wychowanków lub rodziców. Ponadto, z dniem 1 września, w każdej szkole będzie obowiązywał wymóg zatrudnienia nauczycieli specjalistów, w tym: psychologa specjalnego, pedagoga, psychologa, terapeuty pedagogicznego, którzy zapewnić mają dzieciom pomoc psychologiczną i pedagogiczną. Bardzo ważną zmianą dla nauczycieli jest zmiana stopni awansu zawodowego. Nowelizacja Karty Nauczyciela zlikwidowała bowiem stopnie nauczyciela stażysty oraz kontraktowego. Egzamin na nauczyciela mianowanego będzie można zdać po czterech latach pracy w szkole.
U progu nowego roku szkolnego nastroje dyrektorów sprawdziło Społeczne Towarzystwo Oświatowe (STO). Aż 69,9 % respondentów w badaniu "Barometr Edukacji Niepublicznej" uznało, że sytuacja w edukacji jest "zdecydowanie zła" lub "raczej zła". Krytyczne głosy dotyczą m.in. niewystarczającego finansowania, częstych zmian prawa, postępującej biurokratyzacji i pozbawiania szkół autonomii. Wszystkie te czynniki prowadzą zdaniem ankietowanych dyrektorów do pogłębienia się problemu deficytu nauczycieli. Wyzwaniem jest także kondycja psychiczna uczniów, zmęczonych przeładowaną i niedostosowaną do obecnych realiów podstawą programową.
Wioletta Szukajło
Starostwo Powiatowe w Czarnkowie
