"EDUKACJA CHRONI NASZE JUTRO"


Corocznie, 14 listopada, na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Cukrzycy. Jest to choroba przewlekła związana z nieprawidłowym metabolizmem węglowodanów. Każdego roku w Polsce i na świecie wzrasta ilość osób nią dotkniętych. Z tego powodu cukrzyca została uznana przez ONZ za epidemię XXI wieku. Mieszkańcy powiatu czarnkowsko - trzcianeckiego zostali zaproszeni do starostwa na bezpłatne konsultacje diabetologiczne, które poprowadziła Beata Polarczyk - edukator do spraw diabetologii, Koordynator Regionalny Stowarzyszenia Edukacji Diabetologicznej. Czego można było się dowiedzieć?

Światowy Dzień Cukrzycy został ustanowiony w 1991 r. przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (International Diabetes Federation - IDF) oraz Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization - WHO) jako odpowiedź na wyraz obaw związanych z nasilającym się występowaniem przypadków cukrzycy na całym świecie. Od 1991 r. popularność tego dnia wzrosła i obecnie jest on obchodzony przez ponad 350 milionów ludzi z różnych regionów świata. W obchodach uczestniczą osoby ze środowisk opiniotwórczych, lekarze, dzieci, dorośli i oczywiście ludzie chorzy na cukrzycę. Głównym celem akcji jest zwiększenie świadomości szerokich kręgów społeczeństwa odnośnie przyczyn, objawów, sposobu leczenia i powikłań związanych z cukrzycą. Światowy Dzień Cukrzycy przypomina, że liczba przypadków cukrzycy wzrasta i nadal będzie wzrastać, o ile nie zostaną podjęte natychmiastowe działania prewencyjne.

Chociaż większość wydarzeń związanych z obchodami Światowego Dnia Walki z Cukrzycą ma miejsce 14 listopada lub w pobliskich dniach, to kampania tematyczna jest prowadzona poprzez cały rok. Motto tegorocznych obchodów Światowego Dnia Cukrzycy brzmiało "Edukacja chroni nasze jutro". W ostatnich dniach, również w powiecie czarnkowsko - trzcianeckim, zostały zorganizowane konsultacje w ramach Harmonogramu Działań Promocji Zdrowia. Uczestniczyło w nich wiele osób, które otrzymały fachową pomoc. Podczas spotkania można było dowiedzieć się, że cukrzyca jest chorobą społeczną i może dotknąć każdego. - Klasyfikacja etiologiczna uwzględnia 4 kategorie cukrzycy m.in.: cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, inne specyficzne typy cukrzycy, cukrzyca ciężarnych. U dzieci najczęściej wyróżniamy cukrzycę typu 1. W Wielkopolsce w ciągu ostatnich 4 lat obserwuje sie wzrost zapadalności na cukrzycę typu 1. Cukrzyca typu 1 nie ma żadnego powiązania z otyłością czy jedzeniem słodyczy - powiedziała Beata Polarczyk. Może rozwijać się w każdym wieku, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Leczenie polega zazwyczaj na zrozumieniu istoty choroby, redukcji masy ciała, wprowadzeniu zasad prawidłowego odżywiania i aktywności fizycznej oraz regularnym przyjmowaniu leków przeciwcukrzycowych. Choć w powszechnym rozumieniu cukrzyca nie zabija, to uważana jest za jedną z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych ze względu na powikłania, dużo bardziej niebezpieczne niż sama choroba. Należą do nich przede wszystkim: choroby sercowo - naczyniowe (osoby z cukrzycą są dwukrotnie częściej niż osoby zdrowe narażone na wystąpienie zawału serca czy udaru mózgu), retinopatia cukrzycową (skutkująca utratą wzroku), nefropatia (powodująca niewydolność nerek), neuropatia (uszkodzenie nerwów obwodowych) i stopa cukrzycowa (prowadząca niekiedy do amputacji kończyn).

Osoby mające cukrzycę mogą nauczyć się z nią żyć i powstrzymywać jej rozwój. Należy jednak przestrzegać zaleceń na temat przyjmowania doustnych leków oraz insuliny (jeśli zostanie przepisana), systematycznie się badać i zmienić tryb życia. Sięgając do czasopism medycznych możemy przedstawić kilka ważnych rad, które powinny stosować osoby z tą chorobą. Przede wszystkim należy nauczyć się odróżniać sygnały, jakie wysyła organizm. Wzmożone pragnienie, nadmierna senność, zmęczenie, problem z widzeniem, napady głodu, częste oddawanie moczu, gwałtowne pocenie się, nudności, przyspieszone bicie serca mogą być objawem, że grozi ci przecukrzenie lub niedocukrzenie. Pierwsze prowadzi do zapaści lub ataku serca, drugie do utraty przytomności i śpiączki. Kontroluj poziom cukru przed jedzeniem lub podaniem insuliny lub 1,5 do 2 godzin po jedzeniu. Sprawdzaj go za pomocą glukometru lub tzw. ciągłego monitoringu glikemii (CGM). Pierwsza metoda jest tańsza, druga pozwala uniknąć częstego nakłuwania palców. Warto przestrzegać także dokładnie zaleceń lekarza dotyczących brania leków czy podawania insuliny. Trzeba również pamiętać o informowaniu każdego lekarza, u którego się leczysz, że jest się cukrzykiem i jakie leki się bierze. Należy pamiętać, że niektóre leki podwyższają zapotrzebowanie na insulinę (np. leki hormonalne). Utrzymuj dietę, którą ustalisz z lekarzem. Nie pij alkoholu, wyeliminuj cukier z diety. Dodatkowo ruszaj się, uprawiaj sport. Ruch dobrze wpływa na wrażliwość organizmu na insulinę, na poziom cukru we krwi, na metabolizm, stany depresyjne, powoduje utratę masy ciała. Dlatego stanowi podstawowy element terapii w cukrzycy. Ale to, jak ćwiczysz, też trzeba omówić z lekarzem, bo niektóre formy wysiłku mogą Ci zaszkodzić. Trenuj bezpiecznie, by nie doszło do gwałtownego spadku cukru - hipoglikemii (niedocukrzenia). Bardzo ważna jest również higiena. Kiedy krew jest słodka, nawet drobna ranka może się długo goić.

Podczas spotkania w Starostwie można było również dowiedzieć się, jakie są podstawowe zasady samokontroli cukrzyka. Przytoczmy najważniejsze. Regularnie sprawdzaj stężenie glukozy we krwi, jeśli nie bierzesz insuliny, to minimum 2 razy w miesiącu. Co najmniej 4 razy w roku idź do diabetologa. Raz na miesiąc zrób badanie moczu na obecność cukru i acetonu. Raz na rok skontroluj: wydalanie białka z moczem, poziom mocznika i kreatyniny we krwi oraz cholesterol. Staraj się schudnąć, a przynajmniej nie przytyć. Przynajmniej raz na tydzień mierz ciśnienie. Podsumowując, warto zapamiętać, że monitoring glikemii oraz leczenie farmakologiczne bez wprowadzenia zasad zdrowego żywienia i zwiększenia aktywności fizycznej w codziennym życiu nie poprawią samopoczucia i funkcjonowania osoby chorej na cukrzycę.
Łukasz Wegner
Starostwo Powiatowe w Czarnkowie

Redakcja Czarnkow.INFO: 64-700 Czarnków, os. Parkowe 21/37, tel/fax 600 545 261, czarnkow.info@onet.pl
© Marcin Małecki Jacek Dutkiewicz 2004-2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.